Zo stel je een programma van eisen op in de bouw

Bouwprojecten zijn complex en vereisen samenwerkingen met veel partijen. Met een programma van eisen (pve) maak je de vereisten voor de bouw en het eindresultaat voor iedereen duidelijk. Je ontdekt hier hoe je een programma van eisen opstelt. 

Wat is een programma van eisen en waarom is het belangrijk? 

Een duidelijk programma van eisen is onmisbaar voor bouwprojecten. Zo zijn deze projecten vaak complex, heb je te maken met grote budgetten en speelt er altijd een risico op tegenvallers. In een programma van eisen leg je alle wensen, eisen en vragen rondom een bouwproject vast in één gedeeld document. Hiermee kader je de opdracht en eisen voor de verschillende stakeholders.  

Met een programma van eisen kun je: 

• wensen en eisen inzichtelijk maken en overeenstemming bereiken; 
• de aansprakelijkheid voor het resultaat juridisch dichttimmeren; 
• onnodige vertragingen in het project voorkomen; 
• budgetoverschrijdingen verminderen. 

Programma van eisen voor kleinere bouwprojecten 
Een programma van eisen wordt vaak opgesteld bij grote bouwprojecten. Toch is het net zo waardevol om dit ook bij kleinere bouwprojecten (zoals een verbouwing) te doen. Zo profiteer je ook met een vereenvoudigde versie van de bovenstaande voordelen. 

Tip: Vele communicatielijnen bij een project leiden soms tot vergissingen of vertraging in communicatie. Ga je met een pve aan de slag? Of heb je regulier contract met stakeholders? Dan kun je met bouwsoftware eenvoudig via één platform communiceren en samenwerken.  

De onderdelen van een programma van eisen voor de bouw 

De inhoud van een programma van eisen verschilt per project en per omvang. Over het algemeen bevat een programma van eisen (tenminste) de onderstaande 7 onderdelen: 

• gedetailleerde beschrijving van het project;
• functionele eisen (functie van het gebouw, gewenste capaciteitsbehoefte, indelingsvereisten);
• technische specificaties voor materialen en constructie (gewenste energieprestaties, klimaatbeheersing, werk- en leefkwaliteit);
• budgettaire beperkingen en financiële vereisten;
• tijdlijn voor de uitvoering van het project; 
• kwaliteitscontrole en opleveringsvereisten; 
• esthetische eisen (intern en extern ontwerp, gewenste uitstraling, comfort). 

Zelf een pve opstellen, of toch uitbesteden?  

Je kunt zelf een programma van eisen opstellen. Het is wel belangrijk om dan de juiste expertise in huis te hebben. Je wilt achteraf immers geen juridisch conflict. Twijfel je hierover? Of is het project erg complex? Dan loont het om een gespecialiseerd bureau in te schakelen.  

Zo stel je zelf een programma van eisen op  

Wil je zelf een programma van eisen opstellen voor je bouwproject? Met het volgende voorbeeldstappenplan leg je in 6 stappen een goede basis: 

1. Verzamel beschikbare documentatie
   Verzamel alle relevante documentatie met betrekking tot het project in één omgeving. Denk hierbij bijvoorbeeld aan planningen, budgetten, bestemmingsplannen, vergunningen en contracten.   

2. Identificeer alle belanghebbenden 
   Maak een complete lijst met alle belanghebbenden die invloed hebben op de uitvoering van het project. Denk aan de opdrachtgever, architect, ingenieurs en onderaannemers. Controleer bij hen of de verzamelde documentatie compleet is.  

3. Werk alle eisen uit  
   Gebruik de 7 bovenstaande voorbeeldeisen om aan de hand van de verzamelde documentatie je eigen programma van eisen uit te werken. Formuleer de eisen zeer specifiek en controleer altijd of er op basis van de documentatie eisen ontbreken.  

4. Prioriteer (eventueel) de eisen  
   Is er een verschil in de belangrijkheid van de eisen? Dan kun je ervoor kiezen om de eisen te prioriteren.  

5. Validatie 
   Deel het programma van eisen met alle belanghebbenden en verzamel feedback. Documenteer eventuele wijzigingen. 

6. Goedkeuring 
   Wanneer je programma van eisen is afgerond stuur je deze ter goedkeuring naar alle belanghebbenden. Zij moeten op hun beurt goedkeuring geven om het programma van eisen geldig te maken.   

Werk efficiënt samen met medewerkers, onderaannemers en opdrachtgevers 

Exact voor Bouw is het digitale fundament van je bouwbedrijf. Of je nu een startend bouwbedrijf bent of toe bent aan een volgende stap – wij bieden de juiste oplossing voor klein en groot. Ons geheim? Het digitaliseren van werkzaamheden zowel op kantoor als op de bouwplaats. Zo voorkom je fouten, verbeter je de kwaliteit en maximaliseer je marges.