Podcast: "Verlies nooit het doel uit het oog"

Al 10 jaar staan de zussen Femke en Anne Kleijweg aan het roer van het sociale cateringbedrijf Firma van Buiten. In 2020 zou hun droom uitkomen. Een eigen pand. Corona gooide roet in het eten. Het kompas waar ze nu op varen: zingeving. Ze blijven dicht bij zichzelf. Oók als dat niet het pad is van de hoogste omzet.

Tijdens de eerste aflevering van de podcast Exact Spod on ging Boudewijn Pothoven in gesprek met de zussen Anne en Femke. Een cateringbedrijf die het net even anders doen dan anderen. Het gesprek vond plaats op 11 mei.

Leerwerkbedrijf met een minimaatschappij

“Wij zijn een leerwerkbedrijf waar we werken met mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Op dit moment lopen er 40 leerwerktrajecten met mensen met én zonder beperking van alle leeftijden. Zo zijn er bij ons mensen met een verstandelijke beperking die komen voor een arbeidsmatige dagbesteding, mensen die weer een stap richting een betaalde baan willen zetten, vrijwilligers die het leuk vinden om mee te draaien, schoolstagiaires vanuit de praktijkschool en deelnemers die een taakstraffen moeten uitvoeren.”, begint Anne Kleijweg te vertellen. Als Boudewijn de zussen spreekt zitten ze voor het eerst weer samen op het kantoor van Firma van Buiten.  “Al deze groepen werken door en met elkaar. Wij noemen dat een soort minimaatschappij. Een gevarieerd publiek met ieder zijn eigen doelstelling”

Vol tegenstellingen

En dit begon allemaal 10 jaar geleden. “Wij komen echt uit een horecagezin. Onze vader had een restaurant die werkte met dezelfde doelgroep. Hij vroeg of wij dit wilden overnemen”, vertelt Femke Kleijweg. En dat leek in eerste instantie niet een heel goed bekennen de zussen. “Wij waren niet de typen zussen waarvan je een goede samenwerking verwacht”, lachte Femke. “We hebben allebei een heel ander karakter en zitten vol tegenstellingen. Maar dat is juist een hele sterke combinatie gebleken. Wij bekijken het ondernemen allebei vanuit een andere kant en ontmoeten elkaar in het binnen.”

De doelgroep zichtbaar maken

Al snel kwamen de zussen erachter dat vooral de mensenkant hun ontzettend aantrok. Anne: “We willen deze doelgroep zo zichtbaar mogelijk maken en zochten naar een middel waarbij we de drukte en sturing zelf goed konden bepalen. Dat hebben we gevonden in catering. Daarnaast doen we ook veel productiewerk voor andere horecabedrijven.” Inmiddels hebben zij vijf man in dienst en zijn er op een ‘normale pre-corona dag’ rond de 28 man op hetzelfde moment aan het werk.

Business model

Een mooi initiatief. Hoe ziet businessmodel van hun firma eruit? Femke: “Ons businessmodel bestaat uit verschillende onderdelen. We verzorgen trajecten voor de Gemeente. Daarnaast krijgen we financiering voor de arbeidsbesteding met de mensen met een beperking. Tot slot proberen we een zo goed mogelijk businessmodel neer te zetten met onze catering en productiewerk. Wij geloven namelijk in de combinatie van het maatschappelijke aspect in combinatie met dat van een bedrijf.”

De deelnemers zijn de kern

Maar toen was daar begin maart corona. Ook de wereld van Firma van Buiten stond van de een op het andere moment op zijn kop. “Net als veel anderen dachten wij in het begin dat het allemaal wel mee zou vallen en wel weer over zou gaan. Helaas bleek dat toch iets anders te zitten”, aldus Femke. Langzaam werden niet alle cateringopdrachten gecanceld en de horeca moest de deuren sluiten.

Daarbovenop kwam ook het nieuws dat de medewerkers thuis moesten blijven. Voor hun eigen veiligheid.  Een klap voor het hele team. Anne: “Toen de medewerkers niet meer konden komen, wisten we opeens weer waar we het allemaal voor doen. De deelnemers. Zij zijn het allerbelangrijkste en de kern van wat wij doen.  De eerste weken zijn we daar dan ook volop mee bezig geweest. Hoe kunnen we met ze in contact blijven? Begrijpen zij wat er aan de hand is?  

Femke valt bij: “Daarna gingen we ons toch langzaam realiseren dat dit weleens lang kon gaan duren. En dan weet je ineen keer niet meer hoe de toekomst eruit gaat zien. Je hebt zo weinig grip op wat er gebeurt en dat maakt het ontzettend lastig. We deden heel veel business events, conferenties en openingen waar we heel goed onze doelgroep zichtbaar maakte. Wat als dit helemaal wegvalt? Hoe gaat het werk er in de toekomst dan uit zien? Daar lig ik nog steeds wakker van.”

Bewust ‘niks’ doen

Om zich heen zagen Anne en Femke dat veel andere horecabedrijven bezorgdiensten opzetten. “Even wilden wij dit ook gaan doen: een soepdienst. Maar dit voelde niet goed. Wij koken om onze deelnemers iets te leren en niet om het verkopen. Na een dag was dit idee alweer van de baan.”

Natuurlijk zorgde dit wel voor wat onrust.  “Iedereen om je heen is beweging en wij doen heel bewust ‘niks’ en dat is soms lastig. Maar we blijven ons constant afvragen: Wat is het doel van de firma? En waar doen we goed aan?”, vertelt Femke.

Nooit voorbij het doel gaan

 “Ons doel is het tofste leerwerktraject zijn. Het middel is de horeca. En dat middel mag nooit voorbij dat doel gaan. Dat doel wordt elke keer weer naar voren getrokken”, vertelt Anne vol overtuiging.

“Alle werkzaamheden moeten uiteindelijk bijdragen aan het leerwerktraject”, vindt ook Femke. “Dat we iedere week 3.000 kilo paprika kunnen snijden klinkt misschien als makkelijk geld verdienen, maar voor de medewerker voegt dat op een bepaald moment niets meer toe. Dus we zoeken altijd naar de gulde milde weg.”

Een sterk team

Een hele dappere beslissing in onzekere tijden. In plaats van te kiezen voor financiële belangen, blijft de firma dus vasthouden aan hun doel.

En dat doen zij samen met hun team. Anne: “We komen er juist achter wat een sterk team we hebben Zij zetten ook echt de deelnemers centraal. We doen het echt met elkaar.” Sinds deze week zijn de eerste deelnemers ook weer aan het werk op de firma. Hoe voelt dat? “Ontzettend goed! Het geeft zo’n andere sfeer en je krijgt er direct energie van. Dat merk je aan het hele team.”

Perspectief

Over het doel is dus geen twijfel mogelijk, maar hoe zit het met het middel? “De horeca blijft onzeker. Wat betekent het als de horeca maar 30 man mag ontvangen? Gaan zij het productieproces nog wel uitbesteden aan ons? En wanneer gaan er weer cateringboekingen komen?”, vraagt Femke zich af. “Er zijn nog ontzettend veel haken en ogen. Inmiddels zijn we met onze partners in gesprek om te kijken wat we kunnen doen. Het biedt in ieder geval weer perspectief.”

Verhuisplannen in de vriezer

2020 ging een heel bijzonder jaar worden voor de Firma van Buiten. In de achtertuin van Exact zou de bouw van hun eigen locatie beginnen. Hoe staat het daar nu mee? “Dat ligt voorlopig in de vriezer” vertelt Femke. “De eerste week na de lockdown kregen we onze vergunning binnen. Veel zuurder kon het niet.”

“We hebben hier 10 jaar keihard voor gewerkt. Dit was wel echt een dieptepunt”, vult Anne aan. “Alleen is dit niet de tijd om te beginnen. Hoe logisch is het nog om een eventlocatie te hebben met drie vergaderalen? Als er meer duidelijkheid komt, gaan we het plan verder uitdiepen en perfectioneren.”

Veerkracht tonen

Waar de zussen en hun team de veerkracht vandaan halen is duidelijk: “De wil om dichtbij ons doel te blijven.  We willen die deelnemers zichtbaar maken, zij verdienen die plek in de arbeidsmarkt. We moeten alleen een nieuwe formule vinden die horecaproef is”, aldus Anne.

En dat is waar de zussen en hun team nu hard mee bezig zijn: het toekomstperspectief van de horeca waarin hun deelnemers zichtbaar kunnen werken. “We kijken heel erg naar het buitenelement. In plaats van binnen zitten een buitenervaring creëren waar iedereen op een veilige manier toch samen kan komen.”

Belangrijkste les

Tot slot vraagt Boudewijn de zussen naar de belangrijkste les die zij afgelopen periode hebben geleerd. Anne: “Blijf dichtbij je doel en blijf doen waar je goed in bent. Laat je niet gek maken om wat anderen doen. Blijf doen wat goed voelt.” Femke voegt daar nog aan toe: “Door dicht bij jezelf te blijven, blijven mensen je herkennen en snappen wat je doet. Stel jezelf de vraag. Wie zijn we eigenlijk? Waar staan we voor? En handelen we ook hiernaar?”

Iets wat Anne en Femke echt hebben geleerd van hun deelnemers. “Zij maken ons hier bewust van en leren ons om van elk vooroordeel een voordeel te maken.”

Podcast

Wil je nooit meer een aflevering missen van de podcast Exact Spod on? Abonneer je dan op ons kanaal.