Exact voor Productie: Hoe zet ik een stuklijst op?

De stuklijst is de basis van de werkorder voor een standaardproduct. Terwijl maatwerkproducten vooral worden gecalculeerd in het offerteproces worden standaardproducten gedefinieerd met een stuklijst(-versie) die aan het maakartikel wordt gekoppeld. In dit blog leggen we de belangrijkste stappen uit om een stuklijst op te zetten.

Bewerkingen inrichten

Vaak bestaat een stuklijst niet alleen uit de te gebruiken materialen maar ook uit de benodigde bewerkingen. We moeten de bewerkingen inrichten voordat we een stuklijst met bewerkingsvolgorde kunnen maken. Het stappenplan om bewerkingen in te richten kent drie stappen: ❶ We maken een Productieruimte via het pad [Stamgegevens] Productie, Productieruimtes. Denk bij een productieruimte aan een afdeling zoals spuitgieten of assemblage. We kunnen aan de productieruimte een aantal grootboekrekeningen koppelen. Zonder deze worden er geen productiekosten geboekt! De meeste productiebedrijven vullen alleen de rekeningen voor Arbeid toegerekend en Machinelast toegerekend in. Arbeid toegerekend is de dekking voor kosten van arbeid, en Machinelast toegerekend is de dekking voor de kosten van afschrijving, onderhoud en energiegebruik van machines. ❷ Nu kunnen we een of meer Bewerkingsstations aanmaken via [Stamgegevens] Productie, Bewerkingsstations. Een bewerkingsstation is een machine of productielijn zoals een CNC machine, een spuitgietmachine of een montage cel. We koppelen het Bewerkingsstation aan de/een Productieruimte, en we vullen de kosten per uur in. Bij arbeid kunnen we een onderscheid maken tussen Instelarbeid en Runarbeid, bij Machinelast wordt het uurtarief voor zowel instel- als runactiviteit gebruikt. De tarieven zijn belangrijk voor de voor- en nacalculatie. ❸ Tenslotte kunnen we één of meerdere Bewerkingen inrichten die we koppelen aan de Bewerkingsstations. Bij bewerkingen kunnen we denken aan het boren van een gat, het snijden van een plaat of een activiteit als kwaliteitscontrole. We kunnen eventueel een standaard duur (tijd) inrichten, en een tekst met instructies voor de werkbon voorbereiden.

Een stuklijstversie opzetten

In Exact voor Productie kunnen we meerdere stuklijsten per maakartikel opzetten. We noemen ze dan ook Stuklijstversies. De stuklijstversies kunnen historische, huidige en toekomstige stuklijsten representeren, maar ook varianten zoals rode, blauwe en groene fietsen. Elke stuklijstversie kan uit andere materialen en bewerkingen bestaan en kan dus ook een andere Berekende kostprijs hebben. De stappen om een nieuwe stuklijstversie op te zetten zijn: ❶ Er moet (natuurlijk) een artikel worden aangemaakt voor het te vervaardigen product. Dat kan bijvoorbeeld via [Aanmaken] Artikel. ❷ Daarna kunnen we een Stuklijstversie aanmaken via (bijvoorbeeld) [Aanmaken] Stuklijst. Een belangrijk gegeven bij de stuklijstversie is de Seriegrootte. Aangezien het meestal zo is dat het vervaardigen van een enkelstuk veel duurder is (per stuk) dan bij een groter aantal, en de stuklijst kan worden gebruikt voor de kostprijsberekening, doet het er veel toe wat we invullen bij Seriegrootte. ❸ Als we de stuklijstversie bewaren kunnen we via de tabjes aan de linkerzijde gaan invullen welke materialen en bewerkingen benodigd zijn, en welke bijproducten er bij het productieproces vrijkomen.

De bewerkingsvolgorde inrichten

Via het tabje Bewerkingsvolgorde kunnen we bewerkingen toevoegen. Dat is relatief eenvoudig: ❶ We kiezen een Bewerking (we kunnen zoeken met F2), en ❷ We vullen in hoe lang de bewerking duurt per stuk. Zonodig geven we meer tekst en uitleg via het veld Notities of koppelen we documenten aan de bewerking. Ook uitbesteed werk kunnen we in de bewerkingsvolgorde toevoegen. Zie voor het opzetten van uitbesteed werk hier: https://www.exact.com/nl/support-blog/exact-online/exact-voor-productie-hoe-zet-ik-uitbesteed-werk-op/

De materialen inrichten

Via het tabje Materialen kunnen we materialen toevoegen. Ook dat is relatief eenvoudig: ❶ We kiezen een Artikel (we kunnen zoeken met F2), en ❷ We vullen een hoeveelheid in. Let op dat het product (Artikel) een voorraadeenheid heeft, zoals Doos, Stuk of Liter, en dat we de materialen definiëren voor het maken van 1 Doos, 1 Stuk of 1 Liter. Daarbij wordt voor de materialen ook als eenheid de voorraadeenheid van het artikel gebruikt. Let op dat we een drop down lijstje hebben genaamd Calculator type. Normaal hebben we daar de keuze Materialen per stuk nodig. Maar we kunnen bijvoorbeeld ook 8 Stuks per materiaal rekenen, als we willen dat we 1 doos voor 8 stuks product nodig hebben. (Anders zouden we als hoeveelheid 0,125 moeten invullen, wat niet alleen niet kan met de decimalen, maar wat ook onduidelijk is. Wat bedoelen we eigenlijk?)

Bijproducten inrichten.

Bijproducten zijn bijvoorbeeld afvalartikelen zoals metaalresten of uitvalartikelen zoals afkeur van een product. Alleen in Exact voor Productie Geavanceerd of Premium kunnen we met bijproducten werken. Bijproducten kunnen een kostprijs hebben (waarde van restmetaal) of we kunnen er voor kiezen dat we ze niet waarderen in de voorraad (kostprijs nul). Via het tabje Bijproducten kunnen we bijproducten toevoegen: ❶ We kiezen een Artikel (we kunnen zoeken met F2), en ❷ We vullen een hoeveelheid in.

De kostprijs bijwerken

Als we alle bewerkingen, materialen en bijproducten hebben ingericht kunnen we op het tabje Algemeen een opbouw van de kostprijs vinden. De Bewerkingsvolgorde: Binnen zijn de kosten bewerkingen die we hebben ingericht die plaats vinden op onze eigen bewerkingsstations. De Bewerkingsvolgorde: Buiten zijn de kosten van het uitbesteed werk. Ook de kosten van het Materiaal worden bij de bewerkingskosten opgeteld, maar de kosten van Bijproducten worden afgetrokken van de kostprijs aangezien ze een opbrengst zijn. Als de Kostprijs van het (product) artikel afwijkt van de Berekende kostprijs van de stuklijstversie kunnen we via de link Bijwerken de kostprijs van het artikel gelijk maken aan de ingerichte stuklijst. (Als we een groot aantal stuklijsten willen bijwerken hebben we daar andere processen voor, zoals [Productie] Analyse en resultaten, Kostprijsberekeningen).

Meer informatie bij https://support.exactonline.com/community/s/contactsupport

Wensen ten aanzien van functionaliteit kunt u indienen via https://support.exactonline.com/community/s/ideas