Begin 2020 waren de voorspellingen nog positief: de bouwsector zou vier keer sneller groeien dan de rest van de economie, tot de pandemie hard toesloeg in de sector. De groei leek te vertragen, maar gaf bouwbedrijven ook juist tijd en perspectief om hun toekomst verder vorm te geven:
één op de drie bedrijven gaf aan digitale stappen ondernomen te hebben sinds de lockdown.
Digitalisering in de bouw
Toch verloopt de digitalisering in de bouw nog moeizaam. Uit onderzoek van Canon blijkt dat 83% van de bouwbedrijven niet tevreden is over de snelheid waarmee de ontwerp- en bouwprocessen worden gedigitaliseerd. Daarbij ziet 48% van de respondenten uit de sector het digitaliseren van interne en externe processen zelfs als een topprioriteit. Onder een ruime meerderheid van 85% is men van mening dat digitalisering voor een reductie van faalkosten kan zorgen.
Het doorlopen van een digitale transformatie is vaak een proces van de lange adem. Sander Jongsma, manager bij Exact Online Bouw legt uit hoe je de digitalisering van een bouwbedrijf kunt inkaderen in vier fasen en wat het belang is van een digitaal fundament.
Papierproces en ERP-systemen
Bij bouwbedrijven in fase één vinden de meeste processen nog analoog plaats. Er wordt vooral met papier gewerkt op kantoor en op de bouwplaats, Excel wordt gebruikt voor de administratie. Veel kmo-bouwbedrijven bevinden zich in deze fase en maken nog geen gebruik van de mogelijkheden van digitalisering.
Een stapje hoger, in fase twee, zie je bedrijven die al wat verder zijn in het digitale proces. Op kantoor maken ze gebruik van een ERP-systeem waarin alle data wordt verzameld. De informatie wordt echter wel nog steeds op papier uitgewisseld tussen de bouwplaats en kantoor. En dat is zonde. Hierdoor wordt er gewerkt met verschillende systemen die niet met elkaar praten. Daarbij zijn er vaak veel verschillende mensen betrokken bij een project. Zonder goed en realtime inzicht liggen fouten op de loer en groeit de kans op faalkosten.
Automatisch data verwerken
In de derde fase zitten bedrijven die niet alleen op kantoor de processen volledig gedigitaliseerd hebben, maar ook daarbuiten. Deze bedrijven maken gebruik van IoT (Internet of Things) om data automatisch te verwerken. Om onderling snel informatie te delen en gegevens bij de bron te registreren worden speciale apps gebruikt. Alle data is direct inzichtelijk voor het hele bedrijf. Of je nu vanuit huis werkt, op kantoor of onderweg bent of op de bouwplaats staat. Iedereen maakt gebruik van dezelfde realtime informatie. Hiermee geven bouwbedrijven de productiviteit een boost.
Tot slot is er de vierde fase. Hier bevinden zich eigenlijk nog maar weinig bouwbedrijven. In deze fase wordt de digitalisering ‘voltooid’. Deze bedrijven hebben niet enkel hun administratie gedigitaliseerd, maar zetten ook artificial intelligence in om processen nauwkeuriger en sneller in te richten. Data wordt als het ware ingezet als voorspellend mechanisme en doet daarmee het werk voor je.
Digitaal fundament
Veel bedrijven werken al met geavanceerde technologieën als het Bouwwerk Informatie Model (BIM), maar voeren nog altijd een papieren administratie en personeelsplanning. Daarmee slaan de bouwbedrijven een fase over, waardoor een belangrijk digitaal fundament ontbreekt. Opvallend, want uit het rapport van Canon blijkt dat een efficiëntere werkvoorbereiding één van de grootste uitdagingen vormt (67%), maar een digitaal fundament kan er ook voor zorgen dat geavanceerde systemen nog beter renderen omdat ze op elkaar zijn afgestemd.
Digitalisering werkt pas optimaal als het in alle lagen van een organisatie wordt doorgevoerd. Zo werkt veel met papier in bijvoorbeeld de werkvoorbereiding of realisatie: 75% van de bouwbedrijven gaf aan dit altijd, meestal of regelmatig te doen. Bedenk hierbij ook dat 98% papier gebruikt in de verschillende trajecten van het bouwproces. Daarbij kun je je voorstellen dat het praktischer is om personeel eerst te laten wennen aan een digitaal planningssysteem, en zo verder uit te bouwen, dan ze meteen een complex BIM-systeem onder de neus te duwen.
Begin bij het begin
Veel bedrijven beseffen ondertussen dat de digitalisering noodzakelijk is, maar de focus is niet altijd gericht op de eerste stap: een digitale basis. De vuistregel is eigenlijk: eerst leren stappen, voordat je gaat lopen. Exact Online Bouw helpt je deze stappen te zetten en te bouwen aan een sterke digitale fundering.