Bouwen met beleid: waarom digitaliseren werkt

Wat is de status van het onderhanden werk? Hoe staat het met de gemaakte uren in relatie tot de begroting? Is het nodig om tussentijds bij te sturen, en zo ja, waar en hoe precies? Het zijn vragen waar elk bouwbedrijf, hoe groot of klein ook, op dagelijkse basis mee te maken heeft.

Tegelijkertijd was het voor de gemiddelde projectmanager lange tijd vaak lastig om écht goed zicht te krijgen op de actuele status van een project. Voordat werkbonnen, facturen en andere papieren documenten hun weg hadden gevonden van de bouwplaats naar kantoor, konden er zomaar twee weken verstrijken. Dat maakte bijsturen lastig; realtime inzicht staat of valt immers met actuele, accurate data en een vlotte informatie-uitwisseling. 

Meer grip

Dat was ook de ervaring van directeur Adriaan Bossenbroek van Krijgsman Bouw. Toen hij vijf jaar geleden aan het roer kwam te staan van het Dordtse bouwbedrijf, was zijn eerste doel om alle bedrijfsprocessen eens goed tegen het licht te houden, vertelt hij. “We werkten nog veel in Excel en op papier. Op zich gebeurde dat goed, door kundige mensen, maar een écht integrale blik ontbrak. Ik concludeerde al snel dat een integrale softwareoplossing, voor het hele traject van opname tot oplevering en nazorg, noodzakelijk was om écht goed grip te krijgen op het bouwproces.”

Integrale blik

De bouw is een dynamische business, benadrukt Bossenbroek. “Elke aannemer weet het: het gemiddelde bouwproject valt uiteen in enorm veel deelprocessen, die goed op elkaar afgestemd moeten worden voor een optimaal resultaat. Realtime info is dan onontbeerlijk. Waar staan we? En waar gaan we naartoe?”

Om een meer integrale blik te krijgen, investeerde Krijgsman Bouw uiteindelijk in digitalisering. Via het Exact Online Bouw cloudplatform heeft het bedrijf nu meer grip gekregen op het bouwproces, schetst Bossenbroek. “Ik kan nu snel zien wat de status is van het onderhanden werk, op één overzichtelijk dashboard. Dat scheelt mij als directeur enorm veel tijd.”

Sneller bijsturen

Ook deelprocessen als de urenregistratie zijn volgens Bossenbroek veel strakker geworden. “Voordat we op brede schaal digitaliseerden, belde onze administratie elke maandag weer naar de bouwplaats. Zou iedereen zijn of haar uren kunnen doorgeven? Nu geven onze timmerlieden en andere vaklui hun uren op dagelijkse basis door, op STABU-niveau, via een handige app. Daardoor kunnen we nu meteen zien hoeveel uren er gemaakt worden. Ook zien we in hoeverre we al dan niet uit onze planning lopen. Daardoor kunnen we waar nodig sneller bijsturen.”

Beter inzicht

Door de uren goed te registreren, ontstaat volgens Bossenbroek ook op een hoger niveau beter inzicht. “Zien we bijvoorbeeld dat onze timmerlieden structureel meer kwijt zijn het stellen van een profiel dan waar we in onze begrotingen vanuit gaan, dan kunnen we daar bij toekomstige calculaties rekening mee houden door bijvoorbeeld niet 1,25, maar 1,5 uur aan te houden. Zo voorkomen we dat we bij een volgend project de boot ingaan.”

Steeds meer digitalisering

De ervaringen van Krijgsman zijn exemplarisch voor de bouwwereld; een sector die van oudsher misschien niet bekendstaat om zijn hoge mate van automatisering, maar die wel steeds meer stappen zet richting een digitale(re) toekomst. Dat laatste blijkt ook uit het onderzoek dat brancheorganisatie Bouwend Nederland recent liet uitvoeren naar de status van digitalisering in de bouw.

Niet alleen de grotere bedrijven, ook de kleinere spelers digitaliseren steeds meer, concludeert programmamanager Joppe Duindam van Bouwend Nederland. “Ten opzichte van de nulmeting, in 2018, is de mate van digitalisering behoorlijk toegenomen. Ook wordt digitalisering steeds vaker integraal opgepakt; het is al lang niet meer iets ‘voor erbij’. Steeds meer bouwbedrijven zien in dat digitalisering over de volle breedte kan helpen om sneller en klantgerichter te werken.”

Gebrek aan standaarden

Meer digitalisering betekent echter óók dat er bepaalde knelpunten optreden. Zo hikt 45 procent van de ondervraagde bouwbedrijven nog altijd aan tegen de hoge investeringskosten. En ook het doorbreken van de bestaande cultuur en het gebrek aan voldoende digitale kennis en vaardigheden binnen het bedrijf worden relatief vaak genoemd als knelpunten.

Het goede nieuws is volgens Duindam dat de meeste knelpunten minder groot zijn geworden ten opzichte van drie jaar geleden. “Het enige knelpunt dat wél door meer bouwbedrijven werd genoemd, is het gebrek aan standaarden. Het aantal softwareoplossingen per bedrijf steeg de afgelopen drie jaar van 11 naar gemiddeld 12,5. Het gebrek aan standaarden staat integratie vaak nog in de weg, en dat kan een remmende werking hebben op de verdere doorontwikkeling van digitalisering onder de leden.”

Kans voor verbetering

Toch is Duindam positief gestemd over de mogelijkheden voor digitalisering in de bouw, benadrukt hij. “De meeste bouwbedrijven beschouwen digitalisering niet meer als een ‘moetje’, maar als een kans om de dienstverlening structureel te verbeteren. En laten we verder niet vergeten: digitalisering is ook gewoon leuk. Het helpt je om het, samen met je medewerkers, beter te doen voor je klant. En dat is uiteindelijk alleen maar goed voor je bedrijf en voor je resultaat.”

In het webinar Bouwen met beleid: waarom digitaliseren werkt? vertellen Joppe Duindam, coördinator verenigingszaken Bouwend Nederland, en Adriaan Bossenbroek, directeur Krijgsman Bouw, meer over waarom digitalisering werkt en hoe zij nu écht goed inzicht hebben op hun projecten. Bekijk het hele webinar terug.